مالیات های مستقیم چیست؟

یکی از موضوعاتی که امروزه همه ی مردم اعم از مغازه دار تا مدیرعامل با آن درگیر هستند بحث مالیات است. مالیات سرفصلی است که همه ی مردم با آن درگیر هستند ، در مقالات قبلی به توضیح پرداختیم که مالیات عبارت است از پرداختی افراد جامعه به دولت بابت تامین هزینه ها و فعالیت های اجتماعی که در واقع پرداختی است الزامی و بدون بازگشت که عدم پرداخت یا دیرکرد در پرداخت آن مشمول جریمه خواهد بود. در مقاله قبلی مالیات را به دوسته اصلی مالیات های مستقیم و مالیات های غیر مستقیم تقسیم کردیم که قرار است در این مقاله به توضیح مالیات های مستقیم بپردازیم ، این مقاله برای کسانی که قصد آشنایی با سرفصل مالیات و یا به تازگی وارد عرصه و دنیای کار مالیاتی شده اند بسیار مفید است. در ادامه این مقاله با ما باشید. 

قبلتر توضیح دادیم که باتوجه به مخارجی که دولت در راستای پروژه های اجتماعی و عمومی متحمل می شود ، یکی از راه های اصلی و البته رایج تامین درآمد نه تنها در کشور ایران بلکه در اکثریت کشور ها ، وصول درآمد از مردم می باشد. در واقع هر شخصی که در جامعه فعالیت داشته باشد و یا مالک نوعی دارایی باشد باید بنا به قانون مختص به فعالیت یا دارایی خودش مالیات پرداخت کند . در این مقاله قرار است در مورد مالیات های مستقیم صحبت کنیم ، قانون مالیات های مستقیم به درآمد و ثروت مربوط می شود . در واقع به مالیاتی که نسبت به درآمد و ثروت از مردم کسب می شود ربط دارد ، ویژگی دیگر پرداخت مالیات های مستقیم این است که توسط یک نفر پرداخت می شود این نوع مالیات ویژگی های دیگری دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.  خواندن این مقاله برای کارشناسان اقتصادی ، مدیران کسب و کار ها ، کارمندان و کارشناسان حسابداری و دانشجویان حسابداری خالی از لطف نیست. 

که هر کدام دسته بندی های مختص به خود را دارد که در ادامه به توضیح هر یک می پردازیم:

 

مالیات بر درآمد املاک یکی از زیر مجموعه های مالیات بر درآمد و مالیات های مستقیم است که به بیانی ساده به مالیاتی که شما بابت درآمدی از خرید و فروش و انتقال املاک دارید ، باید بپردازید گفته می شود این مالیات در مورد اجاره املاک ، درآمد حاصل از مستغلات خالی از سکنه، درآمد حاصل از نقل و انتقالات و حتی درآمد از حاصل از سرقفلی صدق می کند. مثلاً اگر شما مالک ساختمان یا آپارتمانی باشید بابت اجاره ای که به صورت ماهیانه دریافت می کنید موظف هستید مالیات پرداخت کنید که به این عمل مالیات بر درآمد املاک گفته می شود. 

در مقالات قبلی زمانی که در مورد حقوق و معافیت مالیات و بیمه صحبت کردیم ، موضوع مالیات بر حقوق را به طور کامل شرح دادیم مالیات بر حقوق قانون ساده ای دارد سالانه از طرف دولت عددی به عنوان سقف تعیین می گردد و هرچه بالاتر از آن باشد ، عدد تعیین شده به عنوان سقف از آن کسر می گردد و آنچه می ماند مشمول پرداخت مالیات می گردد. به طور مثال برای سال 1399 عدد تعیین شده 30.000.000 ریال می باشد که اگر حتی 100 ریال از 30.000.000 ریال بیشتر دریافت کنید مشمول پرداخت مالیات خواهید شد. مالیات بر حقوق به صورت ماهیانه در سایت مالیات بر حقوق تسلیم و پرداخت می شود. 

مالیات بر درآمد مشاغل توضیحی دقیقاً همانند اسمش دارد. به این معنا که هر فردی (حقیقی ) با در نظر گرفتن درآمد و فعالیتش مشمول پرداخت مالیات خواهد بود البته معافیت هایی از طرف دولت برای این دسته از مالیات های مستقیم در نظر گرفته شده است که پس از کسر این معافیت ها ، باقی مانده مشمول پرداخت مالیات تحت طبقه بندی مالیات بر درآمد مشاغل خواهد بود. البته دسته بندی مالیات بر درآمد مشاغل زیر مجموعه های خود را به گروه های الف و ب و ج تقسیم می شود که در مقالات دیگر به توضیح بیشتر در مورد آن خواهیم پرداخت. 

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی به شرکت ها ، موسسه و سایر تعلق میگیرد . به طور مثال شرکتی را در نظر بگیرید که به فعالیت بازرگانی مشغول است . این شرکت با در نظر گرفتن معافیت ها ، قوانین مربوط به تعیین مالیات و ... باید مالیات خود را تحت عنوان مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی پرداخت کند ، این دسته از مالیات های مستقیم از مهم ترین مالیات های مستقیم است که در واقع نقش خیلی پررنگی در تامین درآمد دولت دارد. درصد همه ی این مالیات های غیر مستقیم اعم از مالیات بر حقوق اشخاص ، مالیات بر درآمد ، مالیات بر درآمد املاک و ... با یکدیگر متفاوت است و هریک قانون و مقررات مربوط به خود را دارند و همه از یک قانون خاص پیروی نمی کنند. مثلاً قانون پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی در کشور آمریکا حدود 40 درصد ، در کشور امارات متحده حدود 55 درصد و در اکثریت کشور ها حدود 25 درصد می باشد که این نرخ در کشور ایران نیز اعمال می شود. 

شاید مبهم ترین قسمت مالیات های مستقیم همین بحث مالیات بر درآمد اتفاقی باشد که در ادامه به توضیح آن می پردازیم. اگر بخواهیم به بیانی ساده این موضوع را برایتان شرح دهیم میتوان مالیات بر درآمد اتفاقی را به انواع جایزه ، هدیه و نظیر این ها که برگشتی ندارد و در قبال آن پولی پرداخت نمی کنیم. مالیاتی که در رابطه با کسب این نوع دارایی باید پرداخت کنیم را مالیات بر درآمد اتفاقی می خوانیم. این درآمد میتواند نقدی یا غیر آن باشد. ممکن است پدری به فرزندش ملکی را هدیه کند یا مبلغی پول به حساب وی واریز کند (قانون 131 مالیات های مستقیم) مشمول این نوع مالیات می شود.